Ułatwienia dostępu

wtorek, 07 lipiec 2015 00:00

Mundury przedwojenne

   Prezentowane w galerii ilustracje przedstawiają wzory pierwszych mundurów harcerskich. Możemy w niej odnaleźć zarówno wzory pierwszych mundurów skautowych używane na ziemiach polskich jeszcze przed odzyskaniem niepodległości jak i mundury używane przez harcerki i harcerzy w dwudziestoleciu międzywojennym w Polsce i na Zachodzie.

Pierwsze mundury wzorowane na modelu angielskim, składały się z flanelowej bądź bawełnianej, grubej koszuli z parą kieszeni na piersiach oraz z wąskimi naramiennikami, krótkich spodni, kończących się nad kolanem (lub zapinanych pod nim), spiętych pasem, szarych wełnianych pończoch z zielonymi lub granatowymi wyłogami i kapelusza typu amerykańskiego, wykonanego z miękkiego filcu, którego jedno rondo podpinano. Odznaki sprawności pojawiły się na mundurach w roku 1913, podobnie, jak oznaki stopni. Pierwsze, lwowskie mundury wykonywano w kolorze szaro-popielatym. W roku 1913 pojawiły się też, za sprawą skautów krakowskich, mundury khaki. Mundur skautki składał się początkowo z szarego filcowego kapelusza z miękkim rondem, szarej bluzki mundurowej z jedną kieszenią i szarej spódnicy, także z kieszenią, całości dopełniał skórzany pas. Skauci w zaborze rosyjskim "ze względu na konspirację" ograniczali się jedynie do noszenia, i to tylko w sprzyjających warunkach, kapeluszy, zazwyczaj przywożonych z Galicji. W zaborze pruskim korzystano z umundurowania niemieckich turystycznych organizacji młodzieżowych, dostosowując je do wzoru lwowskiego, niekiedy zastępując kapelusz rogatywką, na co wskazują zachowane fotografie. Na kołnierzu noszono pierwszą literę nazwiska bohatera drużyny. Na początku roku 1917 ustalono w Warszawie nowy wzór umundurowania skautowego. Czapkę stanowiła od tej pory szara sukienna rogatywka z czarnym paskiem (podpinką) i takim też daszkiem, niekiedy zastępowana czapką szkolną. Barwę koszuli, o dotychczasowym kroju, ujednolicono na khaki. Do niej noszono "krawat ludowy", czyli krajkę, o dowolnym wzorze, jednak z czerwonym odcieniem. Spodnie były szare, spinane pasem skórzanym, od dołu wpuszczone w pończochy, opięte sztylpami, lub owinięte owijaczami szarymi, khaki bądź brązowymi. W latach 1918-1921 nastąpiło ujednoliceniem mundurów, noszonych przez wszystkich harcerzy. Pierwsze regulaminy uwzględniały kilka grup mundurów: wilcząt, harcerek i harcerzy, harcmistrzów, starszyzny harcerek. W roku 1933 wprowadzono "Regulamin munduru harcerskiego", który nadmieniał, iż przyjęty wówczas mundur jest tradycyjnym już dla ZHP. Według niego dla całej Organizacji Harcerzy ZHP mundur winien być jednolitego kroju i barwy - khaki. Realizację tych założeń umożliwiało utworzenie Centralnej Komisji Dostaw Harcerskich, Komisji Dostaw Harcerskich KDH w Poznaniu, Komisji Dostaw w Krakowie, Lublinie i Lwowie. Nacisk kładziono nie tylko na jednolitość, ale i na jakość oraz niski koszt. W rezultacie mundur stał się odzieżą szkolną sporej części niezamożnej młodzieży, nie koniecznie należącej do ZHP.

Czytany 4746 razy Ostatnio zmieniany wtorek, 07 lipiec 2015 12:14

Please publish modules in offcanvas position.