Ułatwienia dostępu

Uroczystości pogrzebowe Ryszarda Białousa

Z inicjatywy Społecznego Komitetu Opieki nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionu "Zośka" do Polski powróciły 28 czerwca prochy hm. Ryszarda Białousa ps. "Jerzy". Dowódca  Batalionu Armii Krajowej "Zośka" w latach 1943-1944, Kierownika Wielkiej Dywersji Grup Szturmowych Szarych Szeregów (1942-1944).

W 1924 r. wstąpił do 6 Warszawskiej Drużyny Harcerzy im. J. H. Dąbrowskiego, tu zdobył kolejne stopnie harcerskie do harcerza Rzeczypospolitej włącznie. W sierpniu 1932 r. ukończył kurs podharcmistrzowski nad jeziorem Wigry, a 2 XII 1932 r. został mianowany podharcmistrzem. Od 1934 do 1935 r. był drużynowym 6 WDH, a w roku 1936 hufcowym Hufca Harcerzy Warszawa-Powiśle. Z drużyną uczestniczył w Jamboree w Gödöllő (1933) oraz w Jubileuszowym Zlocie w Spale (1935). We wrześniu 1939 r. walkach na przedpolach Pragi został ciężko ranny Po powrocie z rekonwalescencji do Warszawy nawiązał kontakt z hm. Aleksandrem Kamińskim i hm. Władysławem Dehnelem oraz Naczelnikiem Szarych Szeregów hm. Florianem Marciniakiem. Jako referent zagadnień wojskowych (wyszkolenie wojskowe harcerzy i kontakty z ZWZ), wypowiadał się za koniecznością połączenia konspiracyjnej pracy harcerskiej z działalnością wojskową. Razem z Eugeniuszem Stasieckim pseud. "Piotr" i Jerzym Jabrzemskim pseud. "Wojtek" z ramienia GK Szarych Szeregów utworzyli zespół kierowniczy akcji "N", mającej na celu działania dywersyjne wśród wojskowych i cywilnych Niemców. W tym samym czasie prowadził szkolenie saperskie w plutonie pionierów "Baszty", zaczątku Grup Szturmowych. Ukończył w 1941 r. kursy Wielkiej Dywersji. 3 XI 1942 r. jako ppor. "Jerzy" został mianowany dowódcą Oddziału Specjalnego (OS) "Jerzy", utworzonego z harcerzy Grup Szturmowych (GS) Warszawskiej Chorągwi Szarych Szeregów. Równocześnie został kierownikiem Wydziału Wielkiej Dywersji w Głównej Kwaterze ("Pasieka") Szarych Szeregów i przełożonym wszystkich GS. Nocą 20/21 VIII 1943 r. uczestniczył jako obserwator w ataku na Strażnicę Graniczną żandarmerii niemieckiej w Sieczychach k. Wyszkowa, w którym poległ hm. Tadeusz Zawadzki "Zośka".

1 września 1943 r. w wyniku uzgodnień Głównej Kwatery Szarych Szeregów z dowództwem Oddziałów Dyspozycyjnych Kedywu OS "Jerzy" został zreorganizowany w trzykompanijny Batalion Szarych Szeregów "Zośka" (nazwany tak dla uczczenia hm. T. Zawadzkiego), Dowódcą tak powstałego batalionu został dotychczasowy dowódca OS "Jerzy" Ryszard Białous Po kapitulacji Powstania Warszawskiego przebywał do kwietnia 1945 r. na terenie Niemiec w obozach jenieckich.

29 IV t.r. został uwolniony przez wojska brytyjskie. Z grupą instruktorów harcerskich przeniósł się do Haren am Ems (zwanego Maczkowem), gdzie organizował harcerstwo na terenie Niemiec. Od marca 1947 do lutego 1948 r. pełnił funkcję kierownika Wydziału Harcerzy (odpowiednika późniejszego Naczelnika Harcerzy) w Naczelnictwie Związku Harcerstwa Polskiego poza granicami Kraju (ZHP pgK).

Po zwolnieniu z wojska, nie widząc dla siebie perspektyw w Wielkiej Brytanii, wyjechał w czerwcu 1948 r. wraz z żoną i dziećmi do Argentyny. Tam zmarł 24 marca 1992 r. w Neuquén.

Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz trzykrotnie Krzyżem Walecznych.  Decyzją Przewodniczącego ZHP  numer 23/2019 z dnia 18.07.2019 pośmiertnie odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi ZHP. 

Pogrzeb rozpocznie się 31 lipca mszą świętą w Katedrze Polowej Wojska Polskiego. Po nabożeństwie kondukt żałobny przejedzie na Wojskowe Powązki. Urna z prochami zostanie złożona do grobu w Kwaterze Harcerskiego Batalionu AK "Zośka". W mszy uczestniczyć będą władze ZHP oraz drużyna reprezentacyjna ZHP. Do pełnienia służby podczas pochówku na cmentarzu zapraszamy wszystkie jednostki harcerskie.

 

Źródło: Harcerski Słownik Biograficzny tom IV s.28

Please publish modules in offcanvas position.